ارزیابی مجله isi
ارزیابی مجله isi : هریک از ما به عنوان مؤلفین یک مقاله علمی میدانیم که ارزش واقعی آن چقدر بوده، چقدر برای گردآوری و تدوینش زحمت کشیدهایم، چه سدهایی را پشت سر گذاشته، چه هزینههایی کرده و چه منابعی را برای نگارش مطلبی درست و قابل قبول زیر و رو کردهایم!
در همین رابطه افرادی که به ضعف کار خود آگاهند، همین که این نوشته را در یک ژورنال خارجی به چاپ برسانند برایشان کافیست؛ حال اینکه عده فراوانی از دانشجویان، اساتید و صاحبنظران هم وجود دارند که با اتکا به محتوای قدرتمند و دست اول مقالات خود در پی خوش درخشیدن در جوامع بین المللی، تقویت رزومه خود یا کمک به پیشرفت علم در حوزهای که در آن تخصص دارند هستند .
با عنایت به این توضیحات میتوان گفت که نخستین قدم پس از ویرایش مقاله انگلیسی یافتن ژورنالی معتبر، خوشنام و مناسب است که از یک سو به دلیل سختگیری زیاد مطلب ما را برگشت نزده و از سویی دیگر با ضعف خود موجب تقلیل ارزش واقعی مطلبمان نشود . با عنایت به این توضیحات در ادامه « ارزیابی مجله isi » قصد داریم تا به بررسی پارامترهای مهمی که در انتخاب یک ژورنال تخصصی علمی نقش دارند بپردازیم :
ارزیابی مجله isi
برای ارزیابی یک مجله علمی سه فاکتور اساسی ضریب تأثیر یا Impact factor، شاخص فوری یا Immediacy index و نیمه عمر استناد Cited Half-Life از سوی مؤسسه تامسون رویترز مورد توجه قرار میگیرند که وجود آنها در هر مجله با نمرات بالا نمایانگر ارزش و اعتبار ژورنال مورد نظر میباشد .
ضریب فاکتور و شاخص فوری
به نسبت تعداد مقالاتی که از این مجله در دو سال اخیر مورد استناد قرار گرفتهاند به کل مقالات چاپ شده از آن ایمپکت فاکتور یا ضریب تأثیر میگویند .
توجه به این مثال میتواند به فهم بهتر و بیشتر این عامل کمک کند! فرض کنید که مجلهای در دو سال اخیر 500 مقاله چاپ کرده که تنها به 20 مورد از آنها توسط مؤلفینی دیگر مورد استناد قرار گرفته ، در حالی که در ژورنالی دیگر از 150 مطلب به چاپ رسیده 50 مورد از آنها توسط نویسندگان دیگر استفاده شده است.
به دلیل اینکه نسبت تقسیم این دو عدد (یعنی تعداد استناد شدهها به کل مقالات در این دو سال) در اولی 0.04 و در دومی 0.34 بوده است، پر واضح است که دومی ژورنالی قدرتمند و معتبرتر میباشد .
اگر به جای دو سال، تنها سال جاری مورد محاسبه قرار گرفته و نسبت استنادات این دوره به کل مقالات یکسال لحاظ شود، آنگاه با شاخص فوری سروکار داریم .
لازم به تذکر مجدد است که تعداد استنادات و کل مقالات در بازههای زمانی یک یا دو ساله محاسبه میشود و نه کل مقالات چاپ شده در تاریخ مجله!
نیمه عمر استناد
اگرچه دو مورد فوق میتواند ارزش فعلی یک ژورنال را به ما نشان دهند، اما قادر به نمایش اصالت آنها نیستند . در همین رابطه پرواضح است که در میان دو مجله با ضرایب مذکور یکسان ، موردی برتر است که قدیمیتر بوده و میزان مخاطبین آن مدت زمان بیشتری از این منبع استفاده کرده باشند .
در اینجاست که به مفهومی به نام نیمه عمر ارجاعات میرسیم . در این معیار بدین ترتیب عمل میشود که همه ارجاعاتی که به این مجله شده است را محاسبه کرده و دورهای زمانی که تعداد آنها نصف شده است را در نظر میگیرند . لذا هرچه این عدد (بر حسب تاریخ و سال) قدیمی تر باشد به معنی ثابت قدمی این مجموعه در عرضه مقالاتی معتبر است .
با فرض اینکه دو مجله هم رده دارای 1000 مقاله مورد استناد قرار گرفته در تاریخ فعالیت خود باشند ، باید ببینیم که 500اُمین آنها به عنوان نصف این مقالات در چه تاریخی به چاپ رسیده است . در همین رابطه اگه یکی در سال مثلاً 2018 و دیگری در سال 2013 به این عدد رسیده باشند، نمونه 2013 به دلیل قدمت و همچنین تداوم در دورهای طولانیتر دارای جایگاه بهتر و اعتباری بیشتر میباشد .
آیا مجله مورد نظر ما از ابتدا معتبر بوده است یا خیر؟ آیا مقالات قدیمی آن ارزش خود را از دست دادهاند؟
در ادامه ارزیابی مجله isi گفتنیست که یکی دیگر از فواید استفاده از نیمه عمر ارجاعات امکان بررسی ماندگاری مقالات قدیمیتر آن است . فرض کنید ژورنالی از سال 2000 تا 2020 به مدت 2 دهه مشغول انتشار مقالات ISI است . با فرض همان 1000 عدد مقاله استناد شده، چنانچه نیمه عمر مذکور سال 2010 (یا کمی کمتر و بیشتر) باشد، میتوانیم نتیجه بگیریم که هم مقالات قدیمی و هم مقالات جدید آن ارزش مطالعه داشته و آنچنان قدرتمند و ماندگار هستند که هنوز هم مورد استقبال سایر پژوهشگران قرار میگیرند .
این در حالیست که مثلاً اگر این نیمه عمر در سال 2017 قرار میگرفت بدیت معنا بود که 50% مقالاتی که از این مجله مورد استناد قرار گرفته است به 3 سال اخیر دوره مورد نظر اختصاص داشته و عملاً 17 سال گذشته آن از نظر قدرت مقالات آنچنان قوی و قابل اعتنا نبوده است .